Bir kaç gün önce döndüm Kabak’tan. Yıllardır giderim, her geçen yıl da kontrolsüz açılan işletmeler ve kabalıklaşma sebebiyle doğanın ve hayvanların gördüğü zarara üzülerek geri dönerim. Bu yıl ise üzüntüm tarif edilemez boyutta çünkü bu haliyle bile her geçen gün daha fazla tahrip edilen doğa ve tarih mirası koya YOL ve OTOPARK yapılıyor. Hali hazırda dev gibi ağaçlar kepçelerle yerlerinden sökülmeye başlandı bile…
Kabak koyu nerede? Neden bu kadar önemli?
Kabak Koyu, Fethiye’ye bağlı Faralya Köyü’nde bulunuyor. Koy 1. derece sit alanı (yani korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında olduğu gibi korunması gereken sit alanı), 3. derece arkeolojik sit alanı ve dünya mirası topraklar statüsünde, aynı zamanda tarihi Likya Yolu‘nun da bir kısmını topraklarında barındırıyor. Bunun yanında nesli tükenmekte olan Caretta Caretta‘ların da yumurtlama alanlarından birine ev sahipliği yapıyor, içerisinde bir sürü endemik bitki ve hayvan türü barındırıyor.
Koyu özel yapan bir diğer nokta ise, yıllar içerisinde sayıları gittikçe artan kamplar ve işletmelere rağmen Kabak Vadisi’nin ve Faralya Köyü’nün birbirinden güzel insanlardan oluşan, kendilerine has kültürleri olan yerli halkının orada yaşamaya devam ediyor olması. Bunun en temel sebebi koyda bu zamana kadar ‘kamu hizmeti’ adı altında bir kıyım yapılarak, Ölüdeniz örneğinde olduğu gibi yerlilerle büyük işletmelerin henüz yer değiştirmemiş olması.
Kabak Koyu’na neden yol yapılmak isteniyor?
Kabak Vadisi’nde hali hazırda bir toprak yol bulunuyor ancak bu yol şahıs mülkü olduğu için bir kapısı var, herkes geçemiyor ve geçme izni olan araçlardan ücret alınıyor. Ana yol-vadi arasında çalışan minibüsler kapasitelerinden fazla yolcu alıyorlar ve yıllardır herhangi bir iyileştirme yapılmayan, uçurum kenarından sürüş gerektiren toprak yol bu haliyle tehlikeli. Yani özetle bu konuda bir iyileştirme yapılması, bir çözüm bulunması gerekiyor.
Yetkililere yapımına başlanan yola neden ihtiyaç duyulduğunu sorduğumuzda aldığımız yanıtlar şöyle:
- Mevcut yol 5 farklı tapulu araziden geçtiği için arazi sahiplerinin tasarrufunda, yani aslında ortada yol diye bir şey yok ve devlet burada iyileştirme yapamıyor, hizmet gönderemiyor.
- Bu arazi sahipleri topraklarına araç park eden kişilerden ücret istiyorlar,
- Yol üzerinde hizmet veren minibüsler kapasitelerinin üzerinde yolcu taşıyorlar,
- Yol sağlıksız olduğu için vadide yangın, sağlık sorunu, güvenlik denetimleri gibi durumlarda ulaşım özel araziden geçen yoldan sağlanamıyor, belediye özel yol olduğu için çöp hizmeti veremiyor…
‘Hal böyle olunca bir devlet yolunun, kadastrol bir yolun açılması kaçınılmaz olmuştur‘ diyerek noktayı koyuyorlar.
Ancak maalesef Türkiye’de kamuya açık yol inşa edilmek suretiyle doğal dengesi bozulan, tarihi dokusu zarar gören, halkı ve üzerinde yaşayan hayvanları yurdundan edilen bir çok alan mevcut. Kabak’ın da bunlardan biri olmayacağının garantisini kimse veremiyor.
Kabak’a açılacak yeni yol ile ilgili sorular ve sorunlar
- İlk olarak bu yolun açılması fikri kimden çıktı, kimler destekledi, köylünün ve kamp sahiplerinin böyle bir ihtiyacı ve talebi var mıydı? Açılması planlanan yolun getirileri ve götürüleri konusunda köylüler bilgilendirildi mi? Köylerde olmasına alışık olduğumuz parası olan kişilerin kendi çıkarlarını gözeterek köylüye bazı sözler vermesi, devlete bağış yapması gibi durumlar söz konusu mu? soruları geliyor akla. Yani: açılacak yoldan birileri çıkar sağlayacak diye Kabak Koyu kurban mı verilecek?
- İkinci olarak yeni yol ve otopark kamu arazisi üzerine mi yoksa şahıs arazisi üzerine mi inşa edilecek?
- Kabak’ta çıkabilecek bir yangına bu yeni yol üzerinden müdahale edileceği söylenmiş. Eski yol tarafında bir yangın çıktığında yangına yine yeni yoldan mı müdahale edilecek? Bu bölgede yangına müdahale havadan yapılsa daha sağlıklı olmaz mı?
- Yolun açılması için kaç tane ağaç kesilecek? Doğanın içine beton yol mu döşenecek? Yola yakın mevkiide bulunan Aladere Şelalesi ve çevresindeki doğal yaşam yoldan nasıl etkilenecek?
- 10 dönümlük alana otopark yapılması planlandığı doğru mu? Bu otopark ücretsiz mi olacak yoksa kim kazanç sağlayacak?
- Toprak yol vadiye inmeyi zahmetli hale getiriyorken bile Kabak Koyu kapasitesinin üzerinde ziyaretçi alıyor ve her geçen gün daha fazla zarar görüyor. Yeni yol açıldığında daha da fazla insan gelmeyecek mi? Artan ziyaretçi sayısının doğa üzerinde yaratacağı tahribat nasıl engellenecek?
- Bu yol doğa, vadi, köylü, tarih, deniz kaplumbağaları ve Kabak Koyu’na dair ne varsa bunlara ne kadar fayda sağlayacak? Bazı işletmeleri ne kadar zengin edecek?
- Ulaşım sorunu çözüldükten ve her geçen gün daha fazla popüler hale geldikten sonra Kabak Koyu’na yatırımcıların gelmesi ve köylünün elindekini üç kuruşa alıp, doğayı tamamen katletmesi, köylüyü de yurdundan etme olasılığı nedir?
Kendi çevremizdeki insanlara bile seçerek bahsedecek kadar önemsediğimiz, eşi benzeri bulunmayacak kadar özel olan Kabak Koyu’nun:
Yol sorununu ve mevcut diğer sorunlarını geleceğini tehlikeye atmadan çözmenin bir yolunun mutlaka olduğuna inanıyor ve canı gönülden bu tarih ve doğa mirasının yapılacak yoldan ve daha fazla insanın yaratacağı tahribattan korunmasını diliyor ve destekliyorum.
Sanmıyorum ama umarım sorunlara en ucuz ve en kolay çözümler değil en doğru çözümler bulunur
“Kabak Koyu’na yatırımcıların gelmesi ve köylünün elindekini üç kuruşa alıp, doğayı tamamen katletmesi, köylüyü de yurdundan etme olasılığı nedir?” Emin olun köylünün örf adetlerini sürdürmesini ıstediği gibi bir durum yok ortada. Köylü 3 kuruşluk arazisini yüzbinlerce liraya satmak için elinden geleni yapar. Dogaya degil kazancina bakar. Biraz iyimser bir yazi olmus. Bahsettiğiniz hayat artik köylünün hayalinde dahi yasanmiyor.